انواع مواد و مصالح و تاثیر آن بر روحیه افراد: جامعه امروزی ما فضایی متشکل از ساختمان های متعدد است که در حقیقت به زندگی ما شکل می دهند. معماری بزرگترین تاثیر را روی زندگی روزمره بشر دارد. پهنه گسترده این تاثیرات تمام جنبه های جسمی و روحی حیات بشر را در برگرفته است.
مطالعات نشان می دهد مصالح بکار رفته درساخت یک بنا می توانند تاثیر شگرفی بر روحیه و عملکرد ساکنان آن داشته باشند. این روزها که به دلیل پاندمی همگی وقت بیشتری را در خانه و فضای بسته می گذرانیم، شدت این تاثیرات چند برابر شده است.
اگر می خواهید بیشتر با این تاثیرات آشنا شوید ادامه مطلب را از دست ندهید.
رابطه انسان و فضا
مطالعات انجام شده نشان داده است که شکل، رنگ، فرم، جنس و بافت وسایل تاثیر مستقیم بر رفتار و واکنش افراد دارد. پیکر بندی و طراحی یک فضا بر واکنش ما نسبت به آن فضا، نوع رفتارمان با دیگران و احساس مان نسبت به آن مکان تاثیر بسزایی می گذارد.
امروزه با توجه به پاندمی بسیاری از مردم وقت بیشتری را در منزل می گذرانند که این شرایط قطعا بر کیفیت رفتارمان تاثیر خواهد گذاشت. این شرایط به خودی خود نه تنها ناامید کننده است، بلکه لذت حضور در فضای باز را هم از ما می گیرد.
بهای سلامتی
هرچند محصور بودن در میان دیوارهای آجری یا سیمانی امکان پرواز ذهن و حرکت آزاد جسم را از ما می گیرد، اما سلامتی و امنیت مان را هم تضمین می کند. از دست دادن لذت هوای آزاد، لمس شن های مخملی و نرم ساحل و بوسه موج های کف بر لب آورده روی پاهامان بهایی است که برای سلامتی مان می پردازیم.
یاد سبزه های شبنم زده، برگ های نرم درختان در یک باغ معطر و قلب هایی که عشاق برای جاودان ساختن احساس شان روی تنه پیر درختان حک می کردند همواره در ذهن ما جاری است. در مسیر رسیدن به خاطرات شیرین گذشته درمی یابیم که یاد آن روزهای خوش برای ما در حقیقت مجموعه ای از احساسات و ادراک خودمان از محیط اطراف است.
حتی وقتی درباره عشق زندگی مان فکر می کنیم در حقیقت آنچه دلتنگش می شویم لبخندش، احساسش و درک حضورش در کنارخودمان است. احساسات ما به عنوان یک انسان بر مبنای حسی که آن شخص یا شئ در ما برمی انگیزد شکل می گیرد.
مصالح و معماری
معماری هنری اجتماعی است که جهان اطراف ما را شکل می دهد. این هنر آنچه برای پرورش یک جامعه مورد نیاز است در اختیار ما قرار می دهد. تندرستی، توانایی، کنشگری و بازده کاری ما همگی به محیطی که در آن کار می کنیم، غذا می خوریم، می خوابیم و از بودن در آن لذت می بریم شکل می گیرد.
کار وقتی مشکل می شود که یک نفر بخواهد با انتخاب مصالح مختلف به فضای اطراف ما شکل دهد. بدون مصالح ما نمی توانیم به محیط اطراف مان روحِ زندگی و شخصیت ببخشیم. از همین رو لازم است بدانیم چه مصالحی باعث تحریک کدام بخش از مغزمان می شود، کدام مصالح برای کدام محیط مناسب تر است و چه موادی در یک ترکیب بندی بهترین کارکرد را دارد. بزرگ ترین معماران جهان همواره در انتخاب مصالح برای ساختمان های خود بیشترین دقت ممکن را به کار برده اند تا به عنوان سازندگان تمدن و جامعه بشری اثری درخور تقدیر و در راستای هدف، تفکر و فلسفه مد نظرشان برجای بگذارند.
بتن
اجازه بدهید نگاهی عمیق تر به برخی مصالح که معمولا در ساخت بناهای اطرافمان به کار می رود بیندازیم و ببینیم هر یک از آن ها چه احساسی را در ما برمی انگیزند. بطور مثال کاربرد بتن در یک ساختمان حسی قدرتمند و جسورانه به آن می بخشد.
بتن همچنین می تواند بیانگر قدرت یک طرفه، تمرکز، استواری، یکنواختی و… باشد. بتن می تواند بهترین مصالح برای ساخت یک فضای کاری باشد که نیاز به آرامش و تمرکز کامل در آن احساس می شود. دفتر دپاتمان معماری دانشگاه کورنل (Cornell) بهترین مثال برای ساختمانی با این خصوصیات است. توانایی معماران این ساختمان در طراحی فضایی پویا با مصالحی تک رنگ و خنثی ذهن بیننده را به چالش می کشد تا افق دیدش را گسترش داده و خلاقیتش را بارور کند.
چوب
برعکس بتن، چوب حسی از گرما، آسایش و صمیمیت را منتقل می کند. بیش از صد نوع چوب مختلف وجود دارد. تفاوت در رگه ها، بافت و رنگ چوب ها می تواند کاربری و حس و حال یک فضا را کاملا تغییر دهد. با استفاده از چوب در معماری می توانید فضایی رمانتیک بسازید که بعد از یک روز کاری سخت جایی مناسب برای استراحت و آرامش باشد. حتی می توانید از چوب های معطر استفاده کنید تا به هنگام ورود به خانه با عطر خوششان از شما استقبال کنند.
سنگ
استفاده از سنگ در معماری احساسی از خام بودن، حضور در فضای باز و طبیعی را ایجاد می کند.
انرژی مثبت و سلامت روان
حالا که به دلیل پاندمی مردم زمان بیشتری را در خانه و فضاهای بسته می گذرانند اهمیت انتخاب صحیح مصالح صد چندان شده است. در این زمان معماران باید در انتخاب مصالح مواردی که فضا و انرژی مثبت ایجاد می کنند،
باعث آرامش خاطر می شوند و به تمرکز افراد کمک می کنند را دراولویت قرار دهند. در بخش هایی از جهان که به اندازه کافی به فضاسازی و طراحی داخلی اهمیت داده می شود سلامت روانی مردم هم در آستانه ثبات است. معماران باید نیازهای فردی و اجتماعی در ایجاد نگرش مثبت را در طراحی هاشان لحاظ کنند. کاهش میزان جرائم و خودکشی، بالارفتن شاخص های سلامت و رفاه و پیشرفت با نحوه طراحی فضاهای عمومی و خصوصی در جامعه ارتباط مستقیم دارد.
بامبوهای شادی بخش
مطالعات انجام شده در دانشگاه سیچوان، در سال 2017، نشان می دهند که نگاه کردن به بامبو می تواند تاثیر مثبتی در کاهش استرس و افزایش تمرکز داشته باشد. بامبو امکان ساخت فضاهای با ثبات و درعین حال انعطاف پذیر را در طراحی داخلی فراهم می آورد.
گونتر هرتل (Gunter Hertel) می گوید: «هیچ کس نمی تواند از تاثیرات معماری بر جامعه فرار کند.»
با استفاده از موادی مانند بامبو می توان به طراحی فضاهایی کارآمد دست یافت که باعث کاهش اضطراب و استرس، خستگی و ناراحتی های جسمی و روانی می شود. بر طبق اظهار نظر دانشمندانی چون تانجا وولمر (Tanja Vollmer) هرچقدر احساس ناامنی در انسان افزایش یابد، حساسیتش به محیط اطراف هم بیشتر می شود. استفاده از موادی مانند بامبو در طراحی داخلی می تواند باعث تحریک نگرش مثبت، افزایش عزت نفس و بهبود خلق و خو و رفتار در انسان شود.
در ادامه به مثالی دیگری می پردازیم که راهکارهایی موثر برای ساختن یک مکان شاد را به شما ارائه خواهند داد.
چایخانه ای از بامبو
این مکان زیبا در سال 2012 توسط طراحان HWCD ساخته شد. امیلی چالکرافت (Emilie Chalcraft) درباره این مکان می گوید: «اگر دم کردن چای ار یک هنر بدانیم و معماری را سبک زندگی، پس این چایخانه پرتره ای از هنر و زندگی است.»
در این پروژه به چای به عنوان یک هنر و سنت در چین نگاه کرده اند و مراجعین در این فضا سفری محسور کننده برای آشنایی با چگونگی کاشت، برداشت و تولید چای را هم تجربه خواهند کرد. ساختار افقی و عمودی بامبو ها درک تازه ای از عمق را ایجاد می کند. طراحی چند لایه حیاط از مراحل چندگانه صرف چای در شرق دور الهام گرفته شده است.
ساختار کلی این فضا با محیط طبیعی اطراف ترکیب شده و فضا را زیباتر نشان می دهد. راهروهای نامتقارن که منظره ای محصور از محیط اطراف و دریاچه ای در میان حیاط بامبوها را نشان می دهند، می توانند تجربه ای معنوی برای برقراری ارتباط با طبیعت ایجاد کند.
تضاد میان دیوار آجری و لایه های صاف بامبو به زیبایی فضا می افزاید. این تضاد روح انسان مشتاق آرامش و لطافت را از فضای سخت زمینی بیرون می کشد. این چای خانه نشان دهنده نمونه ای کامل از این مثال است که چگونه می توان فضایی ایجاد کرد تا بتواند تاثیر مثبتی بر روحیه افراد داشته باشد و درعین حال شما را به سفری در قلمرو فرهنگی یک کشور ببرد.