چکیده: 
ايران بعد از چين، هند و بنگلادش بيشترين ميزان خسارت را در جهان از بلاياي طبيعي، به ويژه زلزله، به خود اختصاص مي دهد. با وجود ماهيت غير قابل پيش بيني زلزله جوامع توسعه يافته، با مديريت و برنامه ريزي صحيح، به طور چشمگيري از صدمات ناشي از بلاياي طبيعي كاسته اند. بنابراين ارائه ي مدلي كه به طور جامع و نظام مند نحوه ي ارتباط بين عوامل موثر بر مهار و كاهش خسارت هاي ناشي از زلزله را نشان دهد، بسيار حائز اهميت است. اين پژوهش با استفاده از مدل يابي ساختاري ـ تفسيري به ارائه ي مدلي براي تبيين ارتباط بين عوامل موثر بر مهار و كاهش خسارت هاي ناشي از زلزله پرداخته است و با تركيب روش هاي كيفي و كمي مدلي را تبيين كرده است كه مي تواند، در مواقع بحراني، راهنماي مديران در امر برنامه ريزي و تصميم گيري باشد. همچنين براي شناسايي عوامل موثر بر كاهش و مهار خسارت هاي ناشي از زلزله از روش دلفي، در كنار تحليل عاملي تاييدي مرتبه ي دوم، استفاده شده است. سپس با نرم افزار حداقل مربعات جزئي و با استفاده از نظر خبرگان (15 تن از مديران هلال احمر استان يزد) مدل اصلي تحقيق ساختار دهي شده است. نتايج تحقيق نشانگر آن است كه عوامل پيشنهاد شده به خوبي توانايي اندازه گيري مفهوم مورد نظر پژوهش را دارند؛ همچنين نتايج نشان مي دهد كه، بر اساس مدل ايجاد شده از طريق مدل يابي ساختاري تفسيري، عوامل ارزشي، مديريتي و راهبردي و عمراني زيربناي مدل كاهش و مهار خسارت هاي ناشي از زلزله است.