در زمانهای قدیم، پلها تنها به عنوان راهی برای ارتباط دادن دو منطقه مجزا کاربرد داشتند و عموما روی رودخانهها، دریاچهها و یا جویبارها ساخته میشدند. اما در معماری مدرن امروز، بحث مربوط به پلها و پلسازی چیزی فراتر از نمایش یک کارکرد ساده است. اکنون پای مسائلی گوناگون همچون دسترسی آسانتر، افزایش کارایی، قابلیت اجرا و از همه مهمتر طراحی و معماری نیز به میان آمده است. در ادامه شما را با ده پل معروف دنیا آشنا میکنیم. پلهایی که گاه مکانی برای سیر و سیاحت و گردش هستند و گاه دروازهای به سوی بهشت؛ گاهی با چشم بسته نیز میتوان روی آنها گام نهاد و گاهی عبور از روی آنها قمار بین مرگ و زندگی است. پس با ما در این سیروسیاحت دیدنی همراه باشید.
مروزه علاوه بر آجر، سیمان و فولاد که مصالح اولیه پلسازی به شمار میآمدند، سیلندرهای هیدرولیکی و دیگر مصالح جدید نیز در خلق این پدیدههای مدرن طراحی به کار میروند. از زمانی که این سازهها به شهرت رسیدند انواع مختلفی از آنها ساخته شده است که از آن جمله میتوان به پلهای معلق، پلهای فوارهای، پل- تونلهای زیردریا و پلی با کافهای به شکل جزیره در قسمت میانیاش اشاره نمود.
۱۰- پل مروارید، ژاپن
این پل که یکی از برجستهترین آثار معماری این کشور به حساب میآید آکاشی کایکو هم نامیده شده و به عنوان طولانیترین پل معلق جهان شناخته میشود. این پل بندر کوبه را به جزایر آواجی که محل صید مروارید است متصل میکند که دلیل نامیده شدن پل به نام مروارید نیز همین است.
پل مروارید در ۱۹۹۸ تأسیس شد و در ساخت آن تقریبا از ۱۹۹۱ متر فولاد استفاده شده است. این شاهکار معماری نه تنها به خاطر طولانی بودنش شهرت یافته بلکه باید به خاطر استحکام بالایی که در زلزله مهیب کوبه در سال ۱۹۹۵ از خود نشان داد مورد توجه قرار گرفته است.
۹- پل جزیره آیولا، اتریش
عامل شهرت این پل که نام آنرا به عنوان یکی از جالبترین پلهای جهان مطرح کرده ،کافه ای است جزیره مانند که در قسمت میانی آن واقع شده است. همچنین طراحی روح نواز آن توجه همگان را جلب میکند.
این پل که در اتریش و در سال ۲۰۰۳ تأسیس شد توسط ویتو آکونچی طراحی شده است. این سازه بر فراز رودخانه مور ساخته شده و به مقصد کسانی که قصد عبور از روی رودخانه را دارند و نیز آندسته که مایل هستند چرخی در اطراف زده نوشیدنی میل کنند تبدیل شده است. البته علاقهمندان حمام آفتاب هم میتوانند از سبک معماری این پل بهرهمند میشوند.
۸- پل نامیرایان، چین
به عنوان یکی از بلندترین و در عین حال خطرناکترین پلهای جهان شناخته میشود و از این نظر جایگاه خاصی در لیست ما دارد. این سازه که اصلا جای راحت و آرامش بخشی به حساب نمیآید، در کوههای زرد در هوانگشان ساخته شده است. این کوهها در واقع شبیه به قلههای شبه گرانیتی هستند که در ارتفاعاتی باور نکردنی و شگفت انگیز قرار گرفتهاند.
نکته جالب توجه، مصالح به کار رفته برای این پل خطرناک است. در واقع چینیهای مقتصد این پل را در این ارتفاع وحشتناک و تنها با الوارهای چوبی ساختهاند. کسانی که قصد صعود به قله را دارند میتوانند برای دسترسی آسانتر از منطقهای به نام دروازه بهشتی جنوب استفاده کنند که تنها از سه الوار نازک چوبی که توسط یک زنجیر بزرگ حمایت میشود ساخته شده است. این زنجیر تنها نردهای است که برای بالارفتن به آن دسترسی دارید!
۷- پل بانپو، کره جنوبی
این پل زیبا به عنوان رنگارنگترین پل جهان نیز شناخته میشود. همچنین به نام پل فوارهای هم شهرت دارد. بانپو که در قسمت میانی رود هان ساخته شده منطقههای سئوچو و یونگچان در سئول را به یکدیگر متصل میکند.
ساختار اصلی پل در ۱۹۸۲ آماده شد ولی در سال ۲۰۰۹ و با نصب فوارهها در قسمت کناریاش به پایان رسید. منبع آب این فوارهها آب رودخانه است که به طور پیوسته در یک چرخه منظم تامین میشود. به دلیل این نوآوری، این پل به عنوان بلندترین پل فوارهای جهان نیز شهرت یافته است. در ساخت آن از ۳۸ پمپ آب و ۳۸۰ آبپاش استفاده کردهاند.
۶- پل میلنیوم گیت، لندن
به عنوان اولین پل یکبر جهان نیز شهرت دارد. به دلیل طراحی و معماری شگفتانگیزش، جوایز قابل توجهی را از آن خود کرده است که از آنجمله میتوان به جایزه برجستهترین بنای سال ۲۰۰۵ اشاره کرد که این جایزه، سه سال پس از اتمام ساخت پل به آن تعلق گرفت. برخلاف سایر پلها، میلنیوم گیت برای عابرین پیاده و دوچرخه سوارانی که قصد گذر از روی رودخانه تاین (Tyne) را دارند در نظر گرفته شده است.
این سازه همچنین به نام پل چشم چشمکزن نیز شناخته شده است. از آنجا که این پل کاملا نزدیک به سطح آب ساخته شده میتواند با کمک جکهای هیدرولیکی که در طرفین پل قرار گرفتهاند به سمت بالا حرکت کرده و به قایقها و سایر وسائل نقلیه آبی اجازه عبور دهد و در این حالت پل شبیه به یک چشم بسته میشود.
۵- پل میلو، فرانسه
دیگر سازه قابل توجه جهانی، پل میلو است که رکورد دار سه عنوان «مرتفعترین ستونهای پایه پل جهان»، «بلندترین تیرک به کار رفته جهان» و «مرتفعترین پل جادهای جهان» میباشد. بلندترین قسمت این پل ۳۴۳۳ متر ارتفاع دارد.
در سال ۲۰۰۱ پروژه ساخت این پل آغاز شد و در ۲۰۰۴ به پایان رسید. این پل روی دره تارن ساخته شده است که از این نظر با سایر پلها که روی رودخانه ها ساخته میشوند تفاوت دارد. در روزهای مه آلود رانندگان هنگام عبور از این پل احساس میکنند که مستقیم به سوی آسمان و بهشت در حرکتند.
۴- پل خلیج هانگژو، چین
به عنوان بلندترین پل اقیانوسی و دومین پل بلند جهان شناخته میشود. بیشک این پل یکی از به یاد ماندنیترین آثار معماری جهان به شمار میآید. این سازه روی سواحل شرقی چین ساخته شده و مناطق مختلفی از شانگهای و نینگبو در استان ژیژانگ را به یکدیگر متصل میکند.
پل هانگژو تقریبا ۳۶ کیلومتر امتداد داشته و دارای شش مسیر ویژه است. کار ساخت این سازه در ژوئن ۲۰۰۷ به اتمام رسید.
۳- پل رودخانه ماگدبورگ، آلمان
اگر همه پلها روی رودخانه ها ساخته شدهاند، این پل خود از آب ساخته شده است تا به قایقها و دیگر وسائل نقلیه آبی اجازه عبور دهد. دو سوی آن برای عبور عابرین پیاده و دوچرخه سوارها در نظر گرفته شده و قسمت میانی و وسیع آبی آن برای قایقها ساخته شده است.
همچنین با ۹۱۸ متر طول به عنوان بلندترین گذرگاه آبی قابل کشتیرانی نیز شهرت دارد. این پل روی رودخانه الب واقع شده و کانال هاول را به کانال میتلند متصل میکند.
۲- پل جمعشو، لندن
این پل قابلیت جابجا شدن دارد. جالب نیست؟ معماری این پل یکی از شگفتانگیزترین و در عین حال خلاقانهترین طراحیهای معماری نوین به حساب میآید. این پل از ۸ قطعه سه وجهی ساخته شده که همگی به هم متصل هستند.
ایده ساخت این پل از قسمت شکمی حشرات گرفته شده که میتوانند آنرا جمع کرده و باز کنند. این سازه نیز این قابلیت را دارد که با کمک سیلندرهای هیدرولیکی در خود جمع شده و در هنگام استفاده کاملا باز شود. طول این پل در هنگام باز شدن به ۱۲ متر میرسد.
۱- پل اورساند، دانمارک و سوئد
پل اورساند با ۸۷۵۴ متر طول عنوان بلندترین پل تونلی- ریلی اروپا را یدک میکشد. این سازه کشورهای دانمارک و سوئد را از طریق تنگه اورساند به هم متصل میکند. این پل دارای یکی از بلندترین پلهای کابلی جهان به طول ۴۹۰ متر بوده همچنین از دو جزیره مصنوعی در هر یک از دو کشور و نیز یک تونل زیرین که در آبهای دانمارک واقع شده، تشکیل شده است.
در ابتدا تصور نمیشد که این سازه نقش چندان موثر و کارآمدی در زمینه حمل و نقل بین دو کشور ایفا کند اما اکنون ثابت شده است که این بنا نقشی حیاتی در زمینه حمل و نقل کارمندن دو کشور دارد.