سنگ يکی از ابتدايی ترين مصالح ساختمانی است که انسان برای ساختن ابزار و پناهگاه ها و رفع نياز خود استفاده کرده است. در ساختمان های سنگی از سنگ لاشه همراه با ملات های گچ و آهک استفاده شده است چنانچه بايد اذعان کرد که اگرچه سنگ به علت سنگينی و مشکلات حمل و نقل و استخراج تا حدی جای خود را به مصالحی نظير آجر داده است اما همچنان اهميت خود را در ساختمان های سنگين و سخت نظير پل ها، تونل ها، بهمن گيرها، ديوارهای حائل و سنگ چين ها و کرسی چين ها و غير حفظ کرده است. بررسی خواص عمومی سنگ ها مواردی مانند مقاومت در برابر کشش، تحمل فشار، نفوذپذيری، انتشار امواج، پايداری و در نظر گرفتن امتداد لايه بندی و سطوح ضعيف در عمليات که بايد در اين مورد گفت که سنگ ها نوعا دارای سطوحی هستند که در آنها نيروی چسبندگی و اتصال دانه ها نسبت به لايه های ديگر کمتر و يا حداقل است. در مجموع بايد مقاومت سنگ ساختمانی بدون شيار، رگه، ترک، خلل و فرج پوسيدگی و لايه سست باشد و حتی المقدور رنگی يکنواخت داشته باشد. بطور کلی سنگ طبيعی را که دارای مقاومت کافی در شرايط جوی و رنگ جالبی باشد می توان در عمليات ساختمانی و به صورت سنگ لاشه، سنگ قواره، سنگ باربر، سنگ پلاک، سنگ درپوش، سنگ ستون و حتی به صورت ظروف و وسايل سنگی استفاده نمود.
استفاده از سنگ ساختمانی در صنعت ساختمان از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار می باشد و سنگ ها از ابتدایی ترین مصالح ساختمانی می باشند. می توان استفاده از سنگ ها را در برخی قسمتهای ساختمان ها اعم از پله ها، نماها و یا حتی تونلها، بهمن گیرها، دیوارهای حائل، سنگ چین ها و کرسی چین ها و غیره مشاهده نمود.
سنگ ها براساس کاربرد مصارف ویژه ای را دارند عمده ترین سنگ های ساختمانی که در ایران بکار می روند عبارتند از؛
سنگ تراورتن
سنگ گرانیت
سنگ مرمر
سنگ چینی
ماسه سنگ
سنگ مرمریت
سنگ دیوریت
سنگ گابرو
سنگ کریستال
سنگ کوارتزیت
تقسیم بندی سنگ های ساختمانی
سنگ های ساختمانی را بر اساس پارامترهای زیر تقسیم بندی می کنند:
بر اساس وزن مخصوص
سنگ های سنگین وزن: سنگ هایی که وزن مخصوص آنها بیش از 1.8 گرم بر سانتی متر مکعب است.
سنگ های سبک: دستهای از سنگ ها هستند که وزن مخصوص آنها کمتر از 1.8 گرم بر سانتی متر مکعب میباشد.
بر اساس مقاومت فشاری
سنگ های سنگین: که مقاومت فشاری آنها از 100تا 1000 مگا پاسکال است.
سنگ های سبک: که مقاومت فشاری آنها از 4 تا 200 مگا پاسکال است.
بر اساس ضریب نرم شدگی
اگر مقدار این ضریب از 0.6 تا 1 باشد از آن برای احداث ساختمان استفاده میشود.
سنگ های پی و دیوار
در پی ساختمان ها و بخشی از دیوارها که در زیر سطح زمین قرار دارند از سنگهای آذرین و رسوبی که ضریب نرم شدگی آنها بیش از 0.7 باشد، استفاده میگردد. نداشتن کانی های رسی یا قطعات غیر همگن و درزه و شکاف در اینگونه سنگها ضروری است.
دیوارههای سنگی
از سنگهای آذرین، رسوبی یا دگرگونی که دارای ویژگی های زیر باشند در دیوارهای سنگی استفاده میشود.
- مقاومت فشاری بین 0.4 تا 50 مگاپاسگال باشد.
- وزن مخصوص آن 0.9 تا 2.2 باشد.
- ضریب نرم شدگی آن بین 0.6 تا 0.7 باشد. و نیز سنگ هوازده نباشد.
سنگ نما و کف
سنگهای آذرین، دگرگونی و رسوبی که دارای این ویژگی ها باشند، به عنوان سنگ نمای ساختمان به کار میروند.
- مقاومت فشاری آن بیش از 5 مگا پاسکال باشد.
- ضریب نرم شدگی بین 0.7 تا 0.9 باشد.
- نداشتن درزه و شکاف در سنگ.
- نبود کانیهای رسی و مواد قابل حل در سنگ.
- نبود حالت آلتراسیون و هوازدگی.
- داشتن رنگ مرغوب.
سنگ های قابل مصرف در راه سازی
سنگها در راه سازی مصارف متعدد دارند که از جمله این موارد پل سازی، زیر سازی، سنگفرش، زیر ریل آهن و غیره است. انواع سنگهای آذرین، دگرگونی و رسوبی که واجد خصوصیت های زیر باشند، در راه سازی قابل استفاده خواهند بود.
- مقاومت فشاری بیش از 100 مگا پاسکال
- ضریب نرم شدگی بیش از 0.9
- میزان جذب آب، کمتر از 1 درصد
- وزن مخصوص بیش از 2.3 گرم بر سانتیمتر مکعب
- نداشتن کانیهای رسی، گچ و مواد قابل حل در آب
- عدم آلتراسیون و هوازدگی در سنگ
سنگ های مقاوم در برابر محلولها و حرارت
سنگهایی که در برابر اسیدها مقاومند، عبارتند از گرانیت، دیاباز، دیوریت، کوارتزیت و بازالت.
سنگ های مقاوم در برابر محلولهای قلیایی
عبارتند از سنگ آهک، دولومیت، سنگ مرمر و منیزیت.
سنگ هایی که در شرایط حرارت بالا مقاوم هستند
عبارتند از بازالت، دیاباز و توف. ویژگی مهم این سنگها داشتن مقاومت فشاری بیش از 100 مگا پاسگال است که میزان جذب آن حداکثر به 1 در صد میرسد.
معرفی انواع سنگهای ساختمانی
گرانيت
بيشتر گرانيتها سخت و چگال هستند و به اين ترتيب جزو مصالح با دوام ساختمانی قرار میگيرند. در برابر نفوذ آب و اثر ضربه مقاومند و محيطهای صنعتی را به خوبی تحمل مینمايند. ظاهر گرانيت متأثر از كار انجام شده بر روی سطح نهایی آن است كه ممكن است چكشيی، كلنگيی، تيشهای يا صيقلی باشد. بهترين نمای سنگ گرانيت حالت صيقلی آن است كه زيبایی رنگ و انعكاس كريستالهای آن را نمايش میدهد. سطح گرانيت بر اثر حرارت و تفاوت ضريب انبساط و انقباض بين اجزای كريستالی مختلف آن به صورت سوخته در میآيد. استفاده تلفيقی از گرانيت صيقلی و سوخته در ساختمان به علت تضاد، زيبایی جالبی پديد میآورد. در ايران معادن بسياری وجود دارد كه سنگهای گرانيت با رنگهای مختلف از آنها استخراج میشوند. سنگ گرانيت به علت هزينه سنگين استخراج، برش و صيقل، نسبتاً گران است به همين دليل بيشتر در نمای ساختمانهای مهم به كار برده میشود. از اين سنگ برای كف سازی، پيادهرو سازی و راه سازی نيز استفاده میشود.
ماسه سنگها
بر اساس طبيعت ماسه رسوبي اوليه، ماسه سنگها ممكن است داراي بافت نرم يا خشن باشند. از نظر رنگ، بر اساس ماده چسبنده طيفی از رنگ، سفيد، نخودی و خاكستری تا قهوهای و قرمز را در بر میگيرند. عموماً در برابر يخ بندان مقاومند. سطح نهايی آنها به صورت چكشی، كلنگی و تيشهای قابل مصرف است و برای نصب آنها از ابزار غير آهنی استفاده میشود.
ماسه سنگ آهكی
اين نوع ماسه سنگها در محيطهای اسيدی مقاوم نيستند. اين شرايط كربنات كلسيم موجود در آنها را تحليل برده و سنگ متلاشی میشود. كلسيت خالص سفيد است بنابراين ماسه سنگ آهكی نيز سفيد است.
ماسه سنگ سيليسيی
ماسه سنگها اغلب از دانههای سيليسی كه به كمك نمكهای سيليسی به يكديگر چسبيدهاند تشكيل شدهاند. بنابراين بسيار مقاومند و در محيطهای اسيدی نيز پايدارند. اين نوع ماسه سنگها بيشتر خاكستری رنگند.
ماسه سنگ اكسيد آهن
اين نوع ماسه سنگ كه به كمك اكسيدهای آهن متراكم شدهاند به رنگهای قهوهای تا قرمز يافت میشوند و اغلب با دوامند.
ماسه سنگ دولوميتی
ماسه سنگهای دولوميتی كه با كربنات منيزيم و كلسيم به هم چسبيدهاند در محيط شهری چندان مقاوم نيستند. اين نوع سنگها نخودی رنگاند.
ديوريت
از ديوريت برای سنگ نما، سنگ پله، كف و نيز در جادهسازی استفاده میكنند. رنگ اين سنگ خاكستری، خاكستری تيره و گاه خاكستری مايل به سبز است.
گابرو
از گابرو به علت استحكام و مقاومت آن در برابر هوازدگی برای سنگ نما،كف، پل و تونل استفاده میكنند. رنگ گابرو خاكستری مايل به سبز، سبز و گاهی سياه رنگ است.
مرمر
نوعي سنگ آهك دگرگون شده است كه رنگهایی بسيار متنوع دارد. مقاومت اين سنگ در برابر هوازدگی،گازها و بارانهای اسيدی كم است. به همين جهت اين سنگ را در نمای داخلی ساختمانها به كار میبرند.
كوارتزيت
ماسه سنگی دگرگون شده است كه سيمان سيليسی دارد. مصارف آن در بخشهای خارج و داخل ساختمان، پلها و تونلها است
نکاتی کاربردی در خصوص انتخاب سنگهای ساختمانی
انتخاب سنگهای ساختمانی مناسب که با شرایط آب و هوایی محیط سازگاری بیشتری داشته باشد تا دوام سازه را تضمین کند نکته حائز اهمیتی است که باید از سوی خریداران در نظر گرفته شود.
خریداران سنگهای ساختمانی معمولاً با مشکل انتخاب سنگ مناسب روبرو هستند و در اغلب موارد انتخاب خود را بر اساس شنیدههای خود از دیگران و معیارهای غلط انجام میدهند. در صورتی که با یک انتخاب درست میتوان ماندگاری، زیبایی و دوام سازه را افزایش داد و هزینههای تعمیرات و بازسازی در آینده را کاهش داد.
اولین نکتهای که در خرید سنگهای ساختمانی باید به آن توجه کرد این است که سنگ یک ماده طبیعی است و از دل زمین استخراج میشود پس بنابراین نباید توقع این را داشت که مانند نئوپان، سرامیک، موزاییک و … با یک محصول یکدست و بدون تغییر در بافت و رنگ و طرح که مصنوع دست انسان هستند مواجه باشیم. با توجه به نکتهای که در بالا به آن اشاره شد حال با در نظر گرفتن موارد زیر میتوان سنگ مناسب را انتخاب کرد.
اگر قصد خرید سنگ برای ساختمان خود را دارید، با توجه به فضایی از ساختمان که قصد نصب سنگ در آن را دارید باید نوع آن را انتخاب کنید. به طور معمول فضاها به چند دسته زیر تقسیم میشوند.
نمای خارجی
نمای داخلی
کف پله و پاگرد
کف فرش فضاهای داخلی مسکونی
کف فرش فضاهای داخلی تجاری و اداری
کف فرش بام و پیادهرو
سرویس بهداشتی
درپوش دیوارهای محوطه، حیاط و جان پناه بام
سنگ روی کابینت و اپن
انواع سنگهای ساختمانی ایرانی
سنگ تراورتن
سنگ گرانیت
سنگ مرمریت
سنگ چینی
سنگ مرمر
سرپانتین
ماسه سنگ
شیست
تراورتن (Travertine)
این سنگ حاصل رسوبات جریانات آب گرم زیرزمینی است. تراورتن به رنگهای متنوع سفید، کرم، خاکستری و … وجود دارد. این سنگ را برای نماسازی داخل و خارج ساختمان به کار میبرند.
گرانیت (Granite)
از انواع سنگهای آذرین بوده و بسیار سخت و محکم، بادوام و بسیار جلا پذیر است. ساب زدن و جلاپذیری از ساب معمولی و نمای سنگی تا مرحله آینهای شدن امکان پذیر است.گرانیت خرد شده را برای تهیه بتن زیر سازی جاده و راه آهن و سنگ ساختمانی آن را برای بناهای یادبود، زیربنای تاسیسات، تزئینات داخل و خارج ساختمان و کف سازی به کار می برند. از انواع گرانیت ساختمانی میتوان گابرو، دیاباز که اصطلاحا به ان گرانیت سیاه هم میگویند نام برد.
کوارتزیت (Quartzite)
این نوع سنگ که اغلب با سنگ گرانیت نیز اشتباه میشود دارای ویژگیهای متفاوتی است و از گرانیت سختتر است. این سنگ با ظاهر زبر و بلوری خود قابل شناسایی است. کوارتزیت را بخاطر ظاهر زبر آن بیشتر در ساختمانهای ارزان قیمت و روستایی به کار میبرند. رنگ آن بیشتر قهوهای سوخته، سرخ، خاکستری و قهوه ای است.
مرمریت (Marbel)
از انواع سنگهای دگرگون است که در رنگهای سفید، خاکستری، سیاه، سبز، قرمز، زرد و ارغوانی است. سنگ مرمر را برای تزئینات و نماسازی داخل ساختمان شامل، کف، دیوار و کارهای هنری بکار میبرند.
ماسه سنگ (Sand Stone)
این سنگها از نوع رسوبی هستند که از چسبیدن دانههای سیلیس به یکدیگر به وجود آمده اند. مواد این سنگ ممکن است سیلیس، اکسید آهن یا خاک رس است. سختی و دوام قطعات این سنگ بستگی به نوع چسب آن دارد. رنگ این سنگها معمولا خاکستری، قهوهای، سرخ و ارغوانی است. ماسه سنگ کاملا سیمانی شده را ممکن است کاملا خرد نموده و در زیر سازی راه آهن و جادهها به کار برند. همچنین ماسه سنگ کوارتزی را به عنوان ماسه ریخته گری و ماده اولیه شیشه استفاده میکنند.
سنگ توف (Tuff)
از انواع سنگهای خاکستر آتشفشان بوده که به علت چسبندگی کم ذرات آن در اثر هوازدگی پوسته پوسته میشود و به صورت دانههای ریز از آن جدا میشود. این سنگ را به علت سبزی چشم نوازی که دارد در کار دیوار سازی، پارک سازی و دیوارهای حایل استفاده میکنند.
سنگ آهک (Lime Stone)
از انواع سنگهای رسوبی است و در سطح وسیعی از نظر اندازه، قواره و شکل و رنگ وجود دارد. سنگ آهک را برای تزئینات داخل و خارج ساختمان، دیوار، تزئینات کف، نماسازی، مجسمه سازی و ستون سازی به کار میبرند.
شیست (Schist)
سنگهای لایه لایه سیاه رنگی هستند که از انواع سنگهای دگرگونی به مصرف فرش کردن کف، پیادهروها، خیابانها، باغها و پارکها میرسند.
سنگ مرمریت دهبید چیست؟
یکی از معروفترین سنگ های ساختمانی که در سال 96 بعلت تقاضای بالا و قیمت مناسب توسط کارفرمایا ساختمانی درخواست می گردد این سنگ مرمریت دهبید میباشد که کیفیت مرغوبی در نوع خود دارد، ابعاد 1 متردر 1 متر و یا ابعاد 1 متر در 80 سانتی متر آن در پروژه هایی که از نظر طراحی داخلی حساس میباشد عرضا می گردد.
دهبید شهری در شمال استان فارس درفاصله 175 کیلومتری شهر شیراز قرار دارد بعلاوه دهبید جزو معروف ترین سنگ های ساختمانی ایران به حساب میاید.
سنگ دهبید
محصول معادن سنگ دهبید بوده و به بازارهای داخلی و خارجی ارسال میگردد.از محاسن ظاهری سنگ دهبید رنگ کرم و ساب پذیری و شفافیت بالای این محصول است .این سنگ یکی از مقاومترین سنگ های ساختمانی دنیا به حساب میاید و رنگ بسیار زیبای ان قابل مقایسه با هیچ سنگی نیست.
معادن دهبيد شامل سه معدن هستند سنگ اين معادن در پنج رنگ روشن ، كرم ، كرم مايل به تيره و تيره مايل به كرم و تيره استحصال مي شوند و هر كدام از اين رنگها نيز خود داراي طرحهاي مختلفي هستند.
از خصوصيات برجسته سنگ دهبيد
1- استحكام بالا
2- مقاومت سايشي بالا
3- رنگ منحصر به فرد
4- جذب آب پايين به دليل فشردگي و چگالي بيشتر
5- قابليت ساب پذيري بالا به دليل تراكم مولكولي بالا در سنگ دهبید
6- شفافيت بي نظير
مشخصات ظاهری :
سنگ دهبید در طیف های رنگی مختلف از جمله رنگ کرم روشن مایل به سفید تا نسکافه ای تیره/نسبت به رنگ زمینه میباشد.