رتبه بندی این مطلب:
5.0

محرک توسعه شهری؛ الزامات و رویکردها

پیشگفتار:

با افزایش روزافزون عرصه‌های ناکارآمد و فرسوده شهری، همچنین افت منزلت اجتماعی، اقتصادی و نابسامانی‌های کارکردی و کالبدی عرصه‌های تاریخی که به افت شدید کیفیت محیط شهری می‌انجامد، ضرورت توجه به این مناطق را بیش‌ازپیش نموده است. در طی سال‌های اخیر و به‌ویژه از اواخر دهه نود میلادی، سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان شهری به دنبال ارائه راهبردها و راهکارهای نوین در مواجهه با مسائل و مشکلات عرصه‌های نابسامان شهری‌اند. در دوره‌های مختلف سیاست‌ها و رویکردهای متعددی برای ارتقاء کیفی و ساماندهی این عرصه‌های شهری اجراشده است، اما وسعت زیاد این مناطق در کنار ناکارآمدی برخی اقدامات به‌ویژه پروژه‌های کلان‌مقیاس، به دلیل نیاز به سرمایه‌های کلان، طولانی بودن فرایند اجرا و تأثیرگذاری بر محیط و بافت پیرامونی در طول دوره اجرای طرح، رویکرد قالب توسعه مجدد و درنتیجه برون‌رانی بومیان در اثر اجرای چنین طرح‌های نوسازی کلان‌مقیاس، برنامه‌ریزان را به ارزیابی و تحلیل اقدامات گذشته و تغییر در رویکرد مداخله در این بافت‌ها واداشته است. سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان در راستای بهبود کیفیت این بافت‌ها و بهسازی عرصه‌های نابسامان شهری، به‌سوی رویکردی نوین رفته‌اند. از مهم‌ترین اهداف این رویکرد، تأکید بر پرهیز از مداخله مستقیم دولت، توسعه درونی بافت و تشویق حضور حداکثر مردم و مشارکت بخش خصوصی هست، ارزیابی تجارب گذشته و تحلیل سیاست‌های پیشین نشان می‌دهد که تحقق این اهداف درگرو فراهم کردن بسترهای لازم برای تسهیل روند این فرایند می‌باشد.

یکی از سیاست‌های کارا در نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده طراحی پروژه‌های محرک توسعه با هدف تسریع فرایند تحول در این بافت‌ها بدون نیاز به هزینه کلان برای نوسازی کلیه ریز فضاهای موجود است.
برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های محرک توسعه یکی از راهبردهای به کار گرفته‌شده جهت فراهم کردن بسترهای لازم برای حضور ساکنان و مالکان است. به استناد تجارب و نتایج حاصل از اقدامات گذشته، این رویکرد از مهم‌ترین مباحث حوزه شهرسازی و توسعه پایدار در عصر کنونی است که رهیافتی جدید و مناسب به‌سوی توسعه پایدار شهری را نوید می‌دهد. محرک‌های توسعه به عنوان بستر مکانی کارکردهای اجتماعی، شأن زندگی در این بافت‌ها را ارتقا داده و انگیزه نوسازی و سرمایه گذاری خصوصی را افزایش می‌دهند. تجربیات کشور های امریکایی نشان می‌دهد که در جریان نوسازی بافت‌های فرسوده شهری خصوصاً مراکز شهر، پروژه های با مقیاس وسیع، حیات و سرزندگی بافت‌های شهری را با تهدید مواجه می‌سازد و علاوه بر این، این توسعه‌ها در نقطه شروع پروژه احتیاج به سرمایه گذاری کلان داشتند و در طول اجرا محیط پیرامونی خود را با مشکلات زیادی مواجه می‌کردند، بنابراین این کشورها برای توسعه مجدد و مداخله در بافت‌های شهری ناکارآمد در پی یافتن راهبردی تازه بر آمدند.

به استناد تجارب و نتایج حاصل از اقدامات گذشته، پروژه‌های محرک توسعه را می‌توان در چهار گروه دسته‌بندی کرد:
– ارتقا زیرساخت‌ها، شبکه معابر و تجهیز و گسترش فضاهای عمومی؛
– توسعه و تأمین خدمات شهری- محله‌ای؛
– باز زنده سازی مجموعه‌ها؛
– الگوسازی.

راهبردهای فوق علاوه بر ایجاد سرزندگی در قلمرو عمومی بافت، مشوق و محرک مناسبی برای حضور مردم در این فرایند هستند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اجرای پروژه‌های شهری باهدف تقویت و تجهیز زیرساخت شهری، ارتقا قلمرو عمومی و توسعه خدمات در مقیاس محله‌ای، در کنار باز زنده سازی مجموعه‌ها و مقیاس‌های شهری به‌عنوان یک موتور محرک توسعه انگیزه‌های لازم برای ساکنان را فراهم خواهد نمود و ضمن ایجاد سرزندگی کارکردی و احیای بافت‌های فرسوده موجبات تقویت ساختارهای اقتصادی و اجتماعی محله نیز خواهد شد.


نویسنده: امین ابراهیمی دهکردی؛ عضو هیئت‌علمی دانشگاه مازیار

ناشر: انتشارات دریچه نو، موسسه آموزش عالی‌ مازیار (گروه شهرسازی)
تاریخ انتشار: پاییز ۱۳۹۵
تیراژ: ۱۰۰۰ نسخه
تعداد صفحه: ۲۱۸
قیمت: ۱۵/۰۰۰ تومان

نام محرک توسعه شهری؛ الزامات و رویکردها
استانسراسری
شهرسراسری
نوع محصول-خدماتکتاب
Print
محرک توسعه شهری؛ الزامات و رویکردها
ارسال شده: تیر 31, 1396,
دسته ها: کتاب, معماری,
نظرات: 0,
نویسنده: فراسی
تعداد نمایش ها: 1468

نوشتن یک نظر

This form collects your name, email, IP address and content so that we can keep track of the comments placed on the website. For more info check our Privacy Policy and Terms Of Use where you will get more info on where, how and why we store your data.
افزودن نظر