رتبه بندی این مطلب:
بدون رتبه

فلسفه اسلامی و چالشی با عنوان فلسفه هنر اسلامی

مقاله "فلسفه اسلامی و چالشی با عنوان فلسفه هنر اسلامی"

چکیده

نسبت فلسفه اسلامی با هنر از جمله مهم ترین، بنیادی ترین و، در بُعدی، غامض ترین مسائل جاری حوزه مطالعاتی فلسفه هنر در ایران است. روند رو به رشد مطالعات نظری هنر در بیست سال گذشته، موضوعات بسیار گسترده و جدیدی در عرصه مبانی تئوریک هنر آفرید. غالب این موضوعات محصول آشنایی بخشی از متفکران ایرانی با مباحث گسترده نظری هنر در غرب بود که از ترجمه این متون حاصل می شد. نظام آموزشی مطالعات عالی کشور نمی توانست نسبت به این معنا بی تفاوت بماند. در عین حال، افزونی رشته های هنری در نظام دانشگاهی که اغلب عملی و کاربردی بود، در کنار رشد مباحث نقد در مطالعات آکادمیک دانشگاهی و نشریات، ضرورت تأسیس رشته هایی که مبانی نظری هنر را در کنار رشته های عملی تحلیل کند، ایجاب مي نمود. تأسیس رشته هایی چون پژوهش هنر و فلسفه هنر در حوزه تحصیلات تکمیلی دانشگا ه ها و نشر روزافزون کتب فلسفی هنر توسط نهادهایی چون فرهنگستان هنر، محصول وقوف بر این نیاز و تلاش در جهت رفع آن بود. برگزاری نخستین دور ه ها در این حوزه آرام آرام سؤالات بسیار مهمی در برابر دیدگان مسئولان و مجریان نهاد: آیا مي توان در تعلیم این مباحث، صرفا، مبانی فلسفی هنر در غرب، از گرگیاس (در رساله «درباره هلن») تا نظرات جرج دیکی را در ارائه آخرین نظریه بنیادی در تبیین ماهیت هنر (Institutional Theory) تدریس و تعلیم نمود؟ در حوز ه های علوم فنی چنین سؤالی به سادگی در تیررس دید طراحان قرار نمی گرفت، اما در قلمرو فلسفۀ اسلامی در ایران، که از جمله مهم ترین و بالنده ترین حوز های فلسفی جهان اسلام است، رویکرد فلسفه اسلامی به هنر، بنیادی ترین سؤال ناگزیری بود که دیر یا زود در معرض دید طراحان قرار مي گرفت. همزمان، مدون ترین تئوری هایی که ظرف صد سال گذشته از سوی سنت گرایان در مورد هنر اسلامی ذکر شده بود مورد نقد جدی برخی استادان دانشگاه هاروارد واقع شد (من جمله «گل رو نجیب اغلو» و جدبد تر از او «اولیور لیمن» در کتاب Aesthetics Islamic). در این صورت، ضرورت رجوع به منابع حکمی و فلسفی جهان اسلام در استخراج نظریه های هنری و کشف موضع فلسفه اسلامی در مورد هنر به شدت احساس مي شد. این مقاله قصد دارد به این سؤال و سؤالاتی از جنس آن پاسخ گوید: موضع فلسفه اسلامی نسبت به هنر چیست؟ آیا در طول تاریخ فلسفه اسلامی، موضوعی تحت عنوان هنر (هنر به ماهو هنر، نه موسیقی به عنوان جزئی از فلسفه وسطی) موضوع مورد تأمل فلسفه اسلامی بوده است؟ اگر نه، چرا؟ و اگر بوده در این صورت نتایج و دریافت ها چیست؟

به قلم "حسن بلخاری قهی"

منبع : فصلنامه علمی -پژوهشی کیمیای هنر/پژوهشکده هنر(وابسته به فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران) / دورۀ 1، شماره 3-(1391-6)

برای دریافت مقاله یر روی لینک زیر کلیک نمایید.

نوع محصول-خدماتمقاله/مقاله تاریخ و فلسفه معماری
Print
فلسفه اسلامی و چالشی با عنوان فلسفه هنر اسلامی
ارسال شده: آبان 13, 1396,
نظرات: 0,
نویسنده: sara
تعداد نمایش ها: 494

فایل ها برای دانلود

نوشتن یک نظر

This form collects your name, email, IP address and content so that we can keep track of the comments placed on the website. For more info check our Privacy Policy and Terms Of Use where you will get more info on where, how and why we store your data.
افزودن نظر