معماری و شهرسازی دوره اسلامی در هندوستان

معماري اسلامي را ميتوان به درختي تشبيه كرد كه ريشه در عربستان سعودي دارد، يعني جايي كه اسلام توسط پيامبر اكرم محمد ابن عبدالله(ص) در سال 621 ميلادي (اول هجري) اعلان شد و در آنجا اصول و مباني اسلام مطرح گرديد. آن سرزمين «سرزمين وحي» نام دارد. در آنجا بود كه مسجد قبا و سپس مسجد النبي به عنوان اولين آثار معماري اسلامي بنيانگذاري شد.

پس از آن در مكه، خانه خدا و مسجدالحرام احيا شد. سپس اسلام توسعه پيدا كرد و در ديگر سرزمين هاي مجاور در آسيا و حتي آفريقا و اروپا توسعه يافت. تنه درخت موجود، در كشورهايي همچون ايران ریشه یافت و شاخ و برگ آن، در ديگر كشورها همچون تركيه، مصر و هندوستان و غيره رشد كرد.
در برخي از كشورها اين درخت تنومند شكوفه زد و آثار ماندگاري را براي بشريت به ميراث گذاشت. بسیاري از زيباترين اين شكوفه ها را مي توان در شبه قاره هند مشاهده کرد. مسجد جامع دهلي و آگرا، قلعه فتحي پوري سيکري و تاج محل از شاهكارهاي شكوفه¬گونه اين درخت تنومند است.

در كتاب پيش رو مجموعه اي از اين آثار ارائه شده است. اين مجموعه نخست با اقتباس و ترجمه بخش عظیمي از كتاب معماري هند در دوره اسلامي (1857- 1192 ميلادي) از دكتر سورندرا ساهاي تهیه شد. سپس مجموعه مذکور مجدداً بر اساس تجربيات به دست آمده طي حدود چهارده سال تحصيل و تحقيق اين حقير در رشته معماري و طراحي شهري، تهيه گرديده است.

تألیف:

دكتر محمدرضا پورجعفر؛ استاد گروه معماری دانشکده هنر و معماری
مهندس پرهام بقايي
مهندس علي پورجعفر

ناشر: دانشگاه تربیت مدرس
سال چاپ: 1394
نوبت چاپ: اول
تیراژ: 1000
قیمت: 350000 ریال