نشانه شناسی صورت و معنا در معماری باغ ایرانی

چکیده
آغاز زندگی بشر در طبیعت بوده است، طبیعت به عنوان میراث فرهنگی در رابطه با نیاز و تمایل انسان به ارتباط با گذشته مطرح می باشد. هر جامعه و ملتی براساس ارزش های نشأت گرفته از جهان بینی و باور های فکری و فرهنگی خود برای طبیعت ارزش و جایگاهی خاص تعریف می نماید. نمادها در طول تارخ برای اندیشیدن و پی بردن به اصالت وجود و فلسفه پیدایش مورد استفاده قرار گرفته است و انسان جهت رهایی از کوته نظری فرهنگی به نمادهای پذیرفته شده متوسل می شود. در باب معانی آثار هنری و عوامل موثر در معناسازی، دیدگاه های مختلفی وجود دارد:
1. برخی بر زمینه های اجتماعی و تاریخی اثر تأکید می کنند.
2. برخی بر مخاطب تأکید می کند.
3. برخی نیز متن و اثر را موثر می دانند.
شیوه های انتقال معانی از سوی هنرمند و درک محتوایی معنوی معماری ایرانی اسلامی توسط مخاطب تحت تأثیر شاخصه ها و ماهیت هنر اسلامی - قرار دارد و همین نکته معماری ایرانی اسلامی را از معماری سایر سرزمین ها متمایز می نماید؛ بنابراین در بررسی نمادها و نشانه های معماری - ایرانی اسلامی باید شاخصه ها و زمینه فرهنگی و بافت موقعیتی جامعه نیز مورد نظر قرار گیرد. نکته دیگر که در نشانه شناسی نمادهای معماری - ایرانی اسلامی رهگشا می باشد، منابع الهام و آبشخور ذهن هنرمند مسلمان است. مهم ترین این منابع قرآن، حقیقت روح و سخن پیامبر )ص( و - ائمه اطهار)ع( است. در این زمینه "سید حسن نصر" منشاء هنر اسلامی را قرآن و حقیقت معنوی ذات نبوی )برکت نبوی( دانسته و این دو عامل را منشاء اصول وحدت بخش هنر اسلامی قلمداد کرده است. در این مسیر سعی برآن داریم تا با مطالعه باغ های ایرانی و ویژگی های هریک از عناصر آن، به شناخت معانی و نمادگرایی از طبیعت دست یابیم.

 به قلم : "نرجس خسروجردی،مسعود محمودی"

منبع : 9thSASTech.khi.ac.ir

برای دریافت مقاله بر روی لینک روبرو کلیک نمایید.