مفهوم شناسی واژه «سازه» در گفتمان معماری معاصر ایران

مقاله "مفهوم شناسی واژه «سازه» در گفتمان معماری معاصر ایران"

چکیده
این مقاله در رویکردی میان رشته ای، واژۀ «سازه» و دلائل تحول معنائی آن را در گفتمان معماری معاصر ایران مورد بررسی قرار داده است. لغت سازه از نوع لغاتی است که صورت لفظی آن از دیرباز در زبان فارسی وجود داشت؛ اما معنائی که پیشینیان از آن اراده می کزده اند، چیزی بود که الان مجهور شده است. این پروژه در ابتدای قرن جاری، بار دیگر مورد توجه فرهنگستان اوایل ایران قرار گرفته و از طریق برابر سازی، در معنائی جدید احیاء شد؛ و اینک در گفتمان مهندسی ایرانِ معاصر به لفظ جا افتاده ای تبدیل شده که حامل مفهومی کاملا مشخص است. در نوشتار پیش رو که با روش توصیفی-تحلیلی به انجام رسیده؛ به دو پرسش پاسخ داده شده است؛ (الف): در عرصۀ ادب پژوهی معماری ایرانی، اساس تردیدها دربارۀ اصالت واژۀ «سازه»، برآمده از چیست؟ (ب): واژۀ «سازه» چگونه بار معنائی امروزین را که از شنیدنش در حرفۀ مهندسی استنباط می شود به دست آورده است؟ از نتایج این پژوهش، روشن شدن این حقیقت است که واژۀ سازه در گفتمان معماری قدیم ایران هرگز معنائی را که مهندسان معاصر از آن استفهام می نمایند، نداشته و انتخاب و رواج این واژه در دورۀ معاصر؛ پیامد جدائی و انفکاک بین امر «سازه» و «معماری» است. از نتایج دیگر این پژوهش، درک خلاهای علمی در زمینۀ ادب پژوهی معماری ایرانی است؛ خلاهایی که جبران آنها فقط با تلاش های علمی در زمینۀ ادب پژوهی معماری ایرانی است؛ خلاهایی که جبران آنها فقط با تلاش های علمی منظم و بی طرفانه امکان پذیر خواهدشد.

به قلم "محمدباقر کبیرصابر"

برای دریافت مقاله بر روی لینک روبرو کلیک نمایید.